W sercu Skierniewic, tuż przy reprezentacyjnej ulicy Piłsudskiego, wyrasta okazała Willa Kozłowskich. To miejsce, które nie tylko zachwyca architekturą, ale również otwiera fascynujący rozdział z historii miasta. Spacerując wokół bogato zdobionej elewacji i przyglądając się detalom, ma się wrażenie, że każdy fragment murów opowiada własną, niezwykłą opowieść — od zamożnych właścicieli, przez czasy wojny, aż po współczesne funkcje administracyjne.
Lokalizacja i dojazd
Willa znajduje się przy ulicy Józefa Piłsudskiego 2, praktycznie w samym centrum Skierniewic. Budynek jest łatwo dostępny zarówno dla osób podróżujących koleją, jak i samochodem. Dworzec kolejowy oddalony jest o kilkanaście minut spacerem, a w okolicy znajdują się liczne miejsca parkingowe.
Dojazd jest bardzo prosty – willa mieści się w centrum Skierniewic, łatwo ją znaleźć, zarówno korzystając z komunikacji miejskiej, jak i samochodu. Godziny otwarcia zależą od działalności Urzędu Stanu Cywilnego oraz punktu informacji kulturalnej, więc najlepiej sprawdzić je bezpośrednio na stronie urzędu miasta. Zwiedzanie wnętrz, ze względu na urzędowy charakter obiektu, możliwe jest w określonych godzinach i w ramach organizowanych wydarzeń, takich jak wystawy czy specjalne dni otwarte. Wstęp dla zwiedzających w czasie tych wydarzeń jest bezpłatny.
Historia Willi Kozłowskich
Budynek Willi Kozłowskich powstał w 1893 roku według projektu Władysława Marconiego, wybitnego architekta, syna słynnego Henryka Marconiego. Od początku miał wyróżniać się zarówno estetycznie, jak i technologicznie — willę wyposażono w elektrownię wiatrową, co w XIX wieku było rozwiązaniem pionierskim. Pierwotny właściciel, który należał do grona najzamożniejszych mieszkańców Skierniewic, dorobił się majątku dzięki udziałom w kopalniach złota na Uralu. Na początku XX wieku do istniejącego korpusu dobudowano lewe skrzydło wraz ze stajniami i powozownią, widocznymi na dawnych pocztówkach.
Przed II wojną światową willa pełniła funkcję szkoły muzycznej. W czasie okupacji hitlerowskiej mieściła się tu niemiecka policja kryminalna, a po wojnie – komenda Milicji Obywatelskiej. Piwnice służyły wówczas jako więzienie. Między latami 50. a 70. budynek funkcjonował jako tzw. Dom Milicjanta, zamieszkiwany przez kilkanaście rodzin milicjantów.
Do połowy lat 70. XX wieku willa miała jeszcze charakter własności prywatnej, później kilkukrotnie zmieniała użytkowników. Dopiero gruntowny remont na przełomie lat 70. i 80., a zwłaszcza kolejna modernizacja w 2010 roku przywróciły obiektowi dawną świetność.
Architektura i detale
Willa Kozłowskich to monumentalny, trzypiętrowy budynek eklektyczny, który harmonijnie łączy w sobie wpływy różnych stylów dominujących w XIX i na początku XX wieku. Na elewacji dominuje bogata dekoracja sztukatorska, liczne gzymsy, stylizowane balustrady i kunsztownie wykończone okna. Całość podkreśla wyraźna oś symetrii, a ozdobne wejście w postaci portyku dodaje budynkowi reprezentacyjnego charakteru.
Wnętrza, mimo funkcji urzędowych, zachowały część historycznych detali — wysokie sufity, ozdobne listwy, fragmenty oryginalnego parkietu. Wydzielone są przestrzenie na większe uroczystości oraz wystawy, odbywają się tu śluby i wydarzenia kulturalne.
Dzieje współczesne i funkcje willi
Dziś Willa Kozłowskich znana jest przede wszystkim jako „Pałac Ślubów”, bowiem mieści tu swoją siedzibę Urząd Stanu Cywilnego. Poza tym w budynku działa Punkt Informacji Kulturalnej, Miejski Rzecznik Konsumentów oraz Regionalna Akademia Twórczej Przedsiębiorczości. Rozmaite inicjatywy sprawiają, że willa żyje na co dzień — odbywają się tu wystawy, spotkania i warsztaty związane z lokalną kulturą.
Wrażenia z wizyty
Sięgając pamięcią do pierwszej wizyty w Willi Kozłowskich, pozostaje wrażenie niepowtarzalnej atmosfery historycznego pałacyku w sercu miasta. Imponująca bryła doskonale komponuje się z zielenią starego parku, a odrestaurowane elementy architektoniczne przyciągają wzrok. Nawet krótki spacer wokół budynku to doskonała okazja do poczucia klimatu dawnych Skierniewic — tu przeszłość i teraźniejszość przenikają się w zadziwiający sposób.
Podsumowanie
Willa Kozłowskich to niezwykły przykład XIX-wiecznej eklektycznej architektury, która przez dziesięciolecia była świadkiem kluczowych momentów w dziejach Skierniewic. Bogata historia miejsca, jego burzliwe losy i wspaniała architektura czynią z Willi Kozłowskich jeden z najbardziej rozpoznawalnych, a zarazem najciekawszych zabytków miasta. Wizyta w tym miejscu to lekcja lokalnej historii i szansa na doświadczenie autentycznego ducha Skierniewic — zarówno dla miłośników zabytków, jak i wszystkich zainteresowanych wyjątkową atmosferą historycznych wnętrz.